محافظت از تجهیزات الکتریکی و الکترونیکی در سیستم های برقی یکی از مسائل بحرانی است که در فرآیند عملکرد و عمر مفید این تجهیزات تأثیر زیادی دارد. در این زمینه، دو عامل اساسی به نامهای محافظ برق و سرج ارستر سه فاز به عنوان وسایلی برای حفاظت از تجهیزات در برابر نوسانات و نقصانات ولتاژ برق ضروری و حیاتی هستند. محافظ برق، دستگاهها یا سیستمهایی هستند که برای جلوگیری از ورود ولتاژهای بیش از حد مجاز به تجهیزات الکتریکی به کار میروند. این تجهیزات در برابر جریانهای بالا، اتصالهای نامناسب، تغییرات ناگهانی ولتاژ و سایر اختلالات محافظت میکنند. در واقع، محافظ برق مانند یک پلیس برقی عمل میکند که تجهیزات حساس را در مقابل خطرات الکتریکی حفظ میکند و به اطمینان از عملکرد صحیح آنها کمک میکند.
سرج ارستر سه فاز یک تجهیز حفاظتی است که برای حفاظت از تجهیزات و سیستم های الکتریکی در برابر تخلیه های الکتریکی ناگهانی مانند صاعقه استفاده میشود. وقتی که تخلیهی الکتریکی ناگهانی از طریق خطوط برق به سیستم وارد میشود، ولتاژ سیستم به طور ناگهانی افزایش مییابد. این افزایش ناگهانی ولتاژ میتواند باعث آسیب به تجهیزات الکتریکی شود.
سرج ارستر سهفاز با اصل عملکردی به نام تخلیه واکنشی عمل میکند. این اصل بر اساس خاصیت مقاومت ولتاژ متغیر مواد خاصی است که در ساختار سرج ارستر سه فاز استفاده میشود. وقتی ولتاژ سیستم در یک محدوده ایمن تغییر کند، مقاومت سرج ارستر کم است و جریان نمیگذارد. اما اگر ولتاژ ناگهانی افزایش یا کاهش یابد و مقدار مشخصی را تجاوز کند، مقاومت سرج ارستر سه فاز کاهش مییابد و به عنوان یک مسیر آسان برای جریان الکتریکی از تخلیهی الکتریکی عمل میکند. این جریان الکتریکی به طور کنترل شده به زمین منتقل میشود، جلوی افزایش ناگهانی ولتاژ و آسیب به تجهیزات را میگیرد.
علاوه بر تخلیه های ناگهانی ناشی از صاعقه، سرج ارستر سه فاز نیز میتواند در حملات تخریبی به سیستم های الکتریکی و همچنین در اغتشاشات الکتریکی ناشی از دستگاه ها و تجهیزات الکتریکی مورد استفاده قرار گیرد. باید توجه داشت که تفاوت ها و کاربرد ها موجب شده طیف گستردهای از قیمت سرج ارستر ها را شاهد باشیم.
به طور کلی، سرج ارستر سه فاز تاثیرات ناگهانی تخلیههای الکتریکی را کاهش داده و از سیستم های الکتریکی در مقابل آسیب های ناشی از تغییرات ولتاژ حفاظت میکند، این تجهیزات مهم برای اطمینان از ایمنی و عملکرد صحیح سیستمهای برقی سه فازه هستند.
سرج ارستر سه فاز نوعی وسیله حفاظتی است که در شبکه های برق و سیستم های الکتریکی به منظور محافظت از تجهیزات و دستگاه ها در برابر سرج ها و افزایش ناگهانی ولتاژ یا افزایش جریان الکتریکی که به عنوان سرج ها شناخته میشوند، استفاده میشوند. اصطلاحاً به آنها ارستر های سه فاز یا سرج گیر های سه فاز هم میگویند. عملکرد اصلی این محافظ ها در جذب و هدایت سرج ها به زمین است تا از آسیب به تجهیزات برقی جلوگیری کنند. در ادامه، نحوه عملکرد محافظ برق سرج ارستر سه فاز را بررسی میکنیم:
سرج ارستر سه فاز معمولاً از یک مجموعه قطعات تشکیل شده است. اجزای اصلی آن شامل قطب های سرج، مقاومت های ارت، وصله های الکتریکی و جعبه حفاظتی است.
زمانی که ولتاژ یا جریان الکتریکی به طور ناگهانی افزایش مییابد، سرج ارستر سه فاز به سرعت به این تغییرات واکنش مینماید.
در هنگام وقوع سرج، سرج ارستر سه فاز به وسیله قطب های سرج و مقاومت های ارت، ولتاژ اضافی را به زمین تخلیه میکند. این کار باعث میشود تا ولتاژ مضر سرج از تجهیزات و سیستم های الکتریکی دور شده و به آنها آسیب نرسد.
پس از تخلیه سرج، “سرج ارستر سه فاز” به طور خودکار به وضعیت عادی خود بازگشته و آمادگی جهت حفاظت در برابر سرج های دیگر را دارد.
عمده هدف محافظ سرج ارستر سه فاز حفاظت از تجهیزات برقی و الکترونیکی در برابر آسیب های ناشی از سرج ها است. با جذب و تخلیه سرج ها، ولتاژ و جریان الکتریکی را تا حدی کنترل میکند که تجهیزات از خرابی جلوگیری میشود.
سرج ارستر سه فاز در ایستگاه های توزیع برق، سیستم های انتقال برق، کارخانجات، بیمارستان ها، ادارات و سایر مکان هایی که نیاز به حفاظت از تجهیزات برقی دارند، استفاده میشوند.
به طور کلی، سرج ارستر سه فاز به وسیله تشخیص سرج ها و تخلیه ولتاژ اضافی به زمین، از تجهیزات الکتریکی در برابر آسیب های ناشی از سرج ها حفاظت میکند.
سرج ارستر سه فاز به عنوان یکی از اجزای مهم در سیستم های برقی مورد استفاده قرار میگیرد تا از تاثیرات ناشی از افزایش ناگهانی ولتاژ به دستگاه ها و تجهیزات الکتریکی محافظت کنند. در ادامه به برخی از مزایای استفاده از سرج ارستر سهفاز میپردازیم
در نهایت، تصمیم برای نصب سرج ارستر سه فاز باید با توجه به نیاز های شما و نوع سیستم برقی که دارید، اتخاذ شود. بهتر است با متخصصان برق یا مهندسان مشورت کنید تا بهترین راهکار برای محافظت از تجهیزات و سیستم های خود را در نظر بگیرید.
سرج ارستر سه فاز، یک نوع سیستم حفاظتی است که معمولاً در سیستم های توزیع برق استفاده میشود. برخی از این معایب سرج ارستر سهفاز عبارتند از:
در کل، سرج ارستر سه فاز نیاز به نظارت و مدیریت دقیق دارد تا به طور صحیح عمل کرده و تجهیزات را محافظت کنند. انتخاب و استفاده مناسب از سرج ارستر سه فاز باید با توجه به نیاز ها و محدودیت های سیستم انجام شود.
سرج ارستر سه فاز به طور خاص برای حفاظت از تجهیزاتی که به ولتاژ سه فاز کار میکنند طراحی شدهاند. این تجهیزات به دلیل نیاز به حمل بار های سنگین و انجام کار های صنعتی و تجاری، به ولتاژ سه فاز نیاز دارند. سرج ارستر سه فاز به عنوان یک جزء از سیستم حفاظتی برق عمل میکند و از تجهیزاتی مانند وسایل الکترونیکی، کامپیوتر ها، ماشینآلات صنعتی و سایر دستگاه های حساس در مقابل آسیب جلوگیری میکند.
انواع مختلف محافظ برق سرج سه فاز شامل موارد زیر میشوند:
این نوع سرج ارستر از مواد سرامیکی و پرچمی تشکیل شدهاند و در برابر سرج های بزرگ و پیشامد های ناگهانی ولتاژ حفاظت میکنند. این ارستر ها عمدتاً برای حفاظت از انتقالدهنده های برق بزرگ و تجهیزات صنعتی مورد استفاده قرار میگیرند.
این نوع سرج ارستر از مواد نیمه هادی تشکیل شده و به عنوان مقاومتی واریابل عمل میکنند. زمانی که ولتاژ بالایی از حد تعیین شده عبور میکند، مقاومت وریستور کاهش مییابد و به تجهیزات متصل شده اجازه میدهد تا ولتاژ اضافی را به زمین تخلیه کنند.
این نوع سرج ارستر از لوله های گازی تشکیل شده است که در ولتاژ های بالا، گاز درون لوله هدایت پذیر میشود و اتصال به زمین ایجاد میشود. این نوع ارستر ها به طور معمول برای حفاظت در برابر سرج های شدید ولتاژ مورد استفاده قرار میگیرند.
هر کدام از این انواع محافظ برق سرج سه فاز وظایف مشابهی دارند اما با توجه به نوع تجهیزات، نیازهای حفاظتی و محیط کاری، انتخاب مناسبترین نوع محافظ میتواند متفاوت باشد.
همانطور که خواندید سرج ارستر سه فاز نقش کلیدی در توسعه و پیشرفت صنایع و شبکه های برق در دسترس داشته است. این تکنولوژی نه تنها به بهبود توزیع و انتقال انرژی کمک کرده، بلکه کاربرد های گسترده تری در حوزه های مختلف از جمله صنعت، کشاورزی، معدن، حمل و نقل و انرژی های تجدید پذیر را ممکن ساخته است.
با توجه به مزایای ارتباط سه فازه، سرج ارستر سه فاز نقش بسیار مهمی در بهبود کارایی، کاهش اتلاف های انرژی و افزایش پایداری شبکه های برق ایفا میکند. از طرفی، پژوهش های بیشتر در زمینه بهینه سازی و کاربرد های نوین این سیستم میتواند به بهبود عملکرد و بهره وری در زمینه های مختلف منجر گردد.